Алғаш рет Еуропа мен Азияның қаламгерлері Нұр-Сұлтанда бас қосады

Айтулы шараға 20 мемлекеттің ақын-жазушылары арнайы шақырылған екен. Оның ішінде қазақ ақындарының 3 ғасырлық өлеңдерін осы дан екі жыл бұрын испан тіліне аударған Испанияның атақты ақыны Хусто Хорхе Падрон, Халықаралық «Экиваленсиас» журналының Бас редакторы, Испания ПЕН-клубының Бас хатшысы, Малларме, Неаполитан академияларының корреспондент-мүшесі Хорхе Падрон Джусто Ангел, Ресей Жазушылар одағы басқармасының хатшысы Гаврил Андросов, ОАӘ Жазушылар Одағының басшысы Насер Али Хамис Обайд Альдхахери, Азербайжан Жазушылар және Журналистер Одағының мүшесі Ақбар Гошали, Үндістандық қаламгер, сыншы, лингвистика ғылымының профессоры Рукмини Бхай Наир және тағы басқа көптеген танымал тұлғалар бар.

«Бұл форум биыл алғаш рет өткізілуде. Осы форум аясында көптеген айтулы шаралар қолға алынғалы отыр. Әрі бұл Елордадағы Ұлттық музейде өтетін үлкен тарихи оқиға, шара болайын деп тұр. Бұл форумның мақсаты да биік. Өйткені бұл шара еліміздің мәртебесін көтеріп, ұлттық әдебиетіміздің жауһарларын әлемге танытуға ықпал етеді. Себебі бұл шараға 20 мемлекеттен жазушылар келіп, қатысады»,- деді Нұр-Сұлтан қаласының мәдениет және спорт басқармасы басшының орынбасары Наримаш Мұхамбеталина.

Еуразия астаналарының ақын, жазушы, драматургтері қатысатын форумның мақсаты Еуразия жазушыларының шығармаларын насихаттау, халықтар арасындағы әдеби-мәдени байланыстарды нығайтып, бірыңғай әдеби кеңістік қалыптастыру болып табылады.

«Нұр-Сұлтан қаласының әдеби имиджін көтеру де басты мақсаттарымыздың бірі. Әдеби байланыстарды нығайту. Қазір әдеби агент туралы көп айтылып жатыр, яғни қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті арасындағы байланысты қалыптастыру мәселесі. Кеңес үкіметі тұсында әлем әдебиеті мен отандық әдебиет арасындағы шығармашылық сабақтастық көрнекі ұйымдастырылған болатын. Бір-бірінің шығармаларын аударып, өзара әдеби достық қалыптасып үлгерген болатын. Енді біздің үмітіміз осы үрдісті жалғау, әрі қарай дамыту. Осы мақсатта қазақ әдебиетінің шығармаларын ЮНЕСКО-ның алты маңызды тіліне аудару жұмыстары бойынша Ұлттық аударма бюросы да құрылған болатын. Енді дегенмен де, «әдеби агент» деген ұғымды біздің қазақ қаламерлері онша меңгеріп жатқан жоқ», - деген пікір білдірді ақын Дәулеткерей Кәпұлы.

Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың жарлығымен келесі жылы ұлы ақын Абай Құнанбаевтың 175 жылдығы жоғары деңгейде атап өтіледі. Осы форум барысында Испанияның атақты ақыны Хусто Хорхе Падронмен Абай өлеңдерін испан тіліне аудару бойынша меморандумға қол қойылады.

«Абай атамыздың өлеңін испан тіліне аудару мәселесі бойынша Хусто Хорхе Падронмен келсіссөз жүргіздік. Ол кісі келісімін берді. Абай атамыздың өлеңдерін аудару жұмыстарын кез-келген ақынға тапсыруға болмайды. Ол үшін ең ұлы, ең үлкен, ең танымал ақынға иек артуымыз керек. Сондықтан  осы форумдағы сүйіншілеп айтатын үлкен жаңалығымыздың бірі осы», - деді ҚР Еңбек сіңірген қайраткері, ақын Дәулеткерей Кәпұлы.

Шілде айының 4 мен 5 күні өтетін екі күнге арналған форум Қазақстан Республикасының Ұлттық Музейінде өтеді.

«Екі күнге белгіленген форум 4 шілде күні таңғы 9:30 жарымнан келушілерді тіркеуден басталады. Таңғы 10:00-ден түске дейін әлем әдебиетіндегі мәселелерге қатысты баяндамалар оқылады. Форумымыздың тақырыбын «Әлемдік әдебиет: стереотиптен арылу» деп бердік. Бұл өте қызықты тақырып. Қызу пікірталастар көп болады деп ойлаймын. Түстен кейін үш сессиялық отырыс басталады. Олар: проза, поэзия, әдеби-сын драматургия саласы. Сонымен қатар сессиялық отырысқа арқау болатын тақырыптар қатарында кітап маркетингі, авторлық құқық, әдеби агент қалыптастыру мен дамыту мәселелері де болады. Екінші құны Еуразияның 20 мемлекетінен келген жазушылар ҚР Мәдениет және спорт министрі Ақтоты Рауымқұлованың қабылдауында болады. Бұл жерде басқа мемлекеттермен қандай іс-шараларға маңыз бере аламыз деген мәселе қаралады. Сонымен қатар, бір қызығы Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде ҚР Жазушылар одағының 25 мүшесі, мемлекеттік сыйлықтың иегерлері, қаламгерлер сабақ береді екен. Сондықтан жан-жақтан келген жазушылар сол университеттке бас сұғып, Жазу тарихы мұражайын аралаудан бастап  ректормен, стенттермен кездеседі. Университетте кішігірім, сұхбат, оқырмандармен байланыс ұйымдастырмақпыз», - деп сөзін аяқтады ҚР Еңбек сіңірген қайраткері, ақын Дәулеткерей Кәпұлы.

Оның айтуынша, осы мүмкіндікті пайдаланып, оқырмандар  5 шілде күні ұйымдастырушылар арнайы ойластырған орында өзінің қалаған жазушысымен кездесіп, пікір алмаса алады.

Форум ұйымдастырушылары әлеуметтік желі арқылы жарияланған сауалнамалар арқылы бұл шараға қарапайым оқырмандарды да шақырған көрінеді. ҚР еңбек сіңірген қайраткері, ақын Дәулеткерей Кәпұлының айтуынша, оқырмандардың арасында өзекті баяндамасы барларын да іс-шараға қатыстырмақ.

Еуразия астаналары қаламгерлерінің форумына ақын, Қазақстанның халық жазушысы, Еңбек ері, қоғам қайраткері Олжас Сүлейменов, ақын, Қазақстан Жазушылар Одағының төрағасы Ұлықбек Есдәулет, жазушы, ҚР Мемлекеттік сыйлығының иегері, ҚР Еңбек сіңірген қайраткері Төлен Әбдік, ақын, ҚР Мемлекеттік сыйлығының иегері, “Алаш” халықаралық әдеби сыйлығының лауреаты Есенғали Раушанов, ақын, “Алаш” халықаралық әдеби сыйлығының лауреаты, ҚР Еңбек сіңірген қайраткері Серік Ақсұңқарұлы, ақын, ҚР Мемлекеттік сыйлығының иегері, Т.Айбергенов атындағы сыйлықтың лауреаты Тыныштықбек Әбдікәкімұлы, қаламгер-журналист, ҚЖО басқарма төрағасының орынбасары, ҚР Президенті сыйлығының лауреаты Мереке Құлкенов, ақын, жазушы, журналист, «Дарын» мемлекеттік Жастар сыйлығының, Тәуелсіз «Тарлан» сыйлығының лауреаты Дидар Амантай, ақын, Мемлекеттік «Дарын» жастар сыйлығының және «Алтын қалам» қоғамдық сыйлығының иегері Ақберен Елгезек сынды төл әдебиетіміз бен мәдениетіміздің майталмандары, зерттеуші ғалымдар, сыншылар, қоғам қайраткерлері қатысады.

Форумның негізгі тақырыбы болып «Әлемдік әдебиет: стереотиптен арылу» атауы бекітілген. Осы шара аясында әлем әдебиетіндегі дәстүр мен жаңашылдық, авторлық құқық пен кітап бизнесі мәселелері аясында дөңгелек үстел, шығармашылық кездесу, көрме ұйымдастырылады. Форум Халықаралық меморандумға қол қою және келісім жұмыстарымен аяқталмақ.

Айдана Абдрахманова

Барлық материалдарды t.me/strategykz telegram аккаунтынан оқи аласыздар.